Al bij al ...

Snel, snel, snel. Word wakker! Drink snel een tasje koffie. Als je er niet tijd genoeg voor hebt, dan drink het gewoon niet.  Maakt dus geen druk maar toch probeer wat sneller te zijn! Kleed je snel aan! Poets je tanden. Gelieve  het mondwater te gebruiken.  Neem maar nog even eens een lekker hapje. MAAR ‘was eerst je handen’. Als je er geen tijd voor hebt, maak jij  er maar geen zorgen om. Sowieso zal jij ooit aan maagzweer lijden... En in elk geval is er altijd MORGEN – morgen begin jij met  leren. Morgen begin jij vast en zeker met gezonde voeding en morgen begin jij met hardlopen of met iets interessanter zoals yoga, zumba enz.

Maar zo’n morgen komt er nooit. Dus jij eet een broodje vol vet omdat jij geen tijd voor al dat gezonde gedoe hebt en jij hebt altijd haast. Jij mag niet te laat zijn: op tijd naar school, op tijd naar huis, op tijd naar bed.

Zo veel dingen en verplichtingen zijn al uitgesteld en jij moet alles zo snel mogelijk inhalen. Snel, snel, snel.’’ KAM JE HAREN, RECHT  JE SCHOUDER…BLIJF NIET HANGEN...’’

Kleed je maar uit. Doe ’t licht uit. Luister naar iets, luister naar wat dan ook – de stilte, de muziek, de  herrie. Luister hoe je buurman aan het hoesten is...   Lees, lees, lees, – kijk, kijk,kijk.  Wat moet ik (niet) lezen ? Waarnaar moet ik (niet) kijken? Maakt niet uit. Maar het moet toch snel. Snel snel snel. Jij hebt er zelfs niet tijd genoeg om een comma neer te schrijven.  Nu effe een beetje dansen.  Soms pret hebben – da’ s wenselijk. Maar alleen SOMS. Niet overdreven, hoor!

Lees maar een vacature of ‘’Op zoek naar een baan’’. Schrijf maar een sollicitatiebrief. Nee, wacht! Eerst een motivatiebrief.. hm, nee wacht... Wat moet ik schrijven? ‘t Maakt niet uit omdat  er tevens geen tijd is  om in de war te zitten.

Ha, nu komen er boeiende momenten aan de beurt – jouw zielmaat, jouw liefde of alleen maar een sekspartner. Oke, leuk. Sta op! Poets je tanden! Kleed je aan. Of nee, wacht. Moet ik me aankleden of uitkleden. Ik ben het vergeten. Ik heb me opnieuw vergist. Moet ik nu eten? Wat dan ook… SNEL SNEL SNEL

Wat???? Is het echt zo laat?  Tijd voor pils – dat meen jij  TOCH niet?! Ha, WAT ZEG JIJ? IK KAN JE NIET GOED HOREN!

Wat!!!! Er is zelfs geen meer tijd om hast te hebben. Ha, wie zou er ooit denken dat de tijd razendsnel voorbij vliegt. Oke,  het is eindelijk tijd om te rusten.  

‘’Je was heel wat van plan maar daar kwam weinig van...’’ 

Beste Paashaas en Sint - Nicolaas...

Voor (een schamtelijk) lange periode geloofde ik in Paaskonijn, Sinterklaas en Sint – Nicolaas. Op een dag heb ik  de  brieven die voor hen bestemd waren in mijn moeder  d’r zak gevonden. Ik was ongeveer 11 jaar oud. Toen dacht ik ‘’Sonja! Wat voor een idioot ben jij!’’ Maar het was niet zomaar blind geloof, hoor. Ik stond altijd wat sceptisch tegenover al die ‘helden’ en hun wonderbaarlijke daden.  Telkens toen ik op Konijntje of Sinterklaas enz. wachtte stelde ik een heleboel ‘ingenieuze’ vragen aan mijn opa die een soort PR voor bovennatuurlijke wezens was en die verondersteld werd om onze speciale gasten te verwelkomen.

Ik: ‘’Opa, hoe lang is Konijntje?’’

Opa: ’’ Hij is niet zo lang, hij is immers heel klein.’’

Ik: ’’Ja, maar als hij zo klein is dan hoe het hem lukt om aan de deur aan te bellen. En hoe kan hij zo veel geschenken meenemen?’’

Opa: ‘’Nou,... je ziet... hij belt niet aan omdat ik van tevoren weet wanneer hij zal aankomen en ik doe de deur al open. En wat cadeautjes betreft... tja, hij is klein inderdaad, maar hij is tevens onzettend sterk!’’

Ik: ‘’ Ja, maar hoe ben je er zeker van dat hij werkelijk zal opdagen.’’...

 Arme opa! De ondervraging duurde heel lang en het was soms echt vermoeiend en uitputtend.

Hoewel ik vaak aan het bestaan van Konijntje en alle andere ‘helden’  twijfelde, bleef ik in hen  geloven en met elke ‘held’ had ik een bijzondere verhouding. Zo was Konijntje mijn beste maat en voor Sint – Nicolaas had ik ontzettend veel ontzag.

Twee dagen geleden toonde mijn moeder  mij opnieuw al die brieven en één er van liet me   lachen. De grammaticale fouten die te opmerken zijn heb ik opzettelijk  gehandhaafd:

‘’ Beste Konijntje,

Als je mij dit jaar geen geschenk geeft, zal ik op je niet boos worden omdat je zo aardig en braaf bent en jij bent een hele goede vriend van mij.

Ik hou van je heel, meest veel!

Jouw Sonja’’

Er was nog een grappige situatie. Het was mijn eerste jaar van de basisschool. Eén van de leraressen vroeg me wie me zo’n mooie jurk geschonken heeft.

Lerares: Wees eerlijk Sonja, wie  heeft je zo’n mooie jurk geschonken: ma of pa, zeg maar?’’

Ik beantwoorde heel trots: ‘’ Sint – Nicolaas!’’

Ze keek me met een vreemd blik aan. Ik voelde me helemaal niet dom  of idioot omdat ik flink overtuigd van Sint – Nicolaas z’n bestaan werd.

In een bepaalde periode was ik op mijn ouders en grootouders erg boos omdat ik me verraden voelde en ik kon geen begrip voor hun leugens  tonen. Nu ben ik er blij mee omdat al die personages mijn kindertijd opgevrolijkt hebben en ze hebben mij geleerd hoe ik mijn fantasiewereld kon verrijken.

PS 

BESTE KONIJNTJE,

Als je dit aan het lezen bent wil ik u laten weten dat ik je nog steeds graag zie!!!
 Dikke kus

Jouw Sonja !

Ménage à trois - waarom niet?

Het is soms heel moeilijk  om relaties tussen mensen te begrijpen en hun daden te rechtvaardigen of te aanvaarden. Dat komt meestal door ons gebrek aan begrip en onze onmogelijkheid om met andere mensen te identificeren. Mensen zijn doorgaans onverschillig tegenover de verschillen en iemands gedrag dat van hun eigen normen afwijkt.

Juist vanwege deze redenen hou ik me in de laatste tijd bezig met onderwerpen zoals ‘ménage à trois’ en mogelijke incesteuze relaties. Enkele films die deze onderwerpen behandelen zijn ‘’3some’’ of  origineel ‘’Castillos de cartón’’, ‘’Douches froides’’, ‘’ El sexo de los ángeles’’, ‘’ Les amours imaginaires’’ ,‘’ Ma Mère’’ ...  Dit is, natuurlijk een heel korte lijst waar de films van de regisseurs die zich gebruikelijk met zulke thema’s bezig houden, zoals Bertolucci of Almodóvar niet omvat worden.

Elke van deze films heeft een andere aanpak van ‘ménage à trois – achtig’ probleem en volgens mij  ziet men de meest reële ontknoping in ‘’Castillos de cartón’’ en ‘’Douches Froisdes’’ terwijl ‘’ El sexo de los ángeles’’  op een sprookjesachtige en enigszins naïeve wijze beëindigt.

’’Castillos de cartón’’ volgt het leven van drie jonge  en attractieve kunststudenten. Maria José  werd op hetzelfde tijdstip seksueel aangetroken door haar geestige collega Jaime evenals door stille en eigenaardige romanticus Marcos die af en toe depressieve gevoelens bleek te hebben. Jaime en Marcos zijn goeide vrienden en beiden vielen verliefd op Maria. Marcos heeft trouwens last met zijn libido en daarom heeft Jaime een ‘bizar’ voorstel gedaan waarmee alle partijen akkoord gingen. Op die moment begon hun ongewone en sensuele reis die niet alleen een sexueel avontuur was maar ook een reis naar zelfinzicht . In de loop van de tijd veranderde hun persoonlijkheid en hun ambities en doelen liepen uiteen. Howel ze elkaar graag zagen begon er één zich overbodig te voelen. De gespannenheid merken we vooral tussen de twee jongens op omdat de kloof  wegens jaloezie steeds groter werd.

Naast  ’’Castillos de cartón’’ vind ik de bovengenoemde films niet alleen spannend en ontoerend maar ook heel belangrijk want ze behandelen verschillende sexuele ‘afwijkingen’ die onlosmakelijk in verband met een gezonde persoonlijkheidsontwikkeling staan. Naar mijn mening vertegenwoordigt ‘ménage à trois’ geen stoornis. Het is een keuze waarop elke persoon recht moet hebben. Mensen die zulke keuze maken voelen zich vaak zowel buitengesloten en onzedelijk als psychisch ziek en ‘vuil’ en ze schamen zich omdat de maatschappij geen begrip voor  verschillenheid wil tonen. De  hedendaagse beschaving hoort ruimdenkend en tolerant te zijn maar alles dat niet  met  traditie en  de maatschappelijke waarden en normen overeenkomt noemt men deviant en immoreel. Als  er twee of meer personen elkaar liefhebben  en als er een overeenkomst tussen alle partijen bereikt wordt  ongeacht gender, geslacht, getal enz. dan hebben we het  uitsluitend over leifde, en liefde is altijd goed.   

Peter Greenaway schildert op het scherm

Ooit heeft Jean – Luc Godard gezegd: ‘’ Kunst is niet de weerspiegeling van de werkelijkheid, het is de werkelijkheid van die weerspiegeling’’ en ik ben het er mee eens. Volgens mij kan zijn prachtige opmerking  ook  op de film toegepast worden. Film is niet alleen een middel om  een levensverhaal in een bewegend beeld te vangen of een moment (zowel werkelijk als surrealistisch) op te nemen.  Film vertegenwoordigt zowel een afbeelding  als een verbeelding . Dus het gaat niet alleen over het gewone vertellen maar ook over het scheppingsproces.De volgeden citaat van Peter Greenaway past perfect bij de bovenstaande tekst: ‘’ Het is zonde om het medium film alleen te gebruiken om een verhaal mee te vertellen. Bedenk een aantal andere doelen waar een filmmaker met zijn film naar kan streven, behalve het vertellen van een verhaal. ‘’ Dat is juist wat Greenaway met zijn films doet en dat is misschien te danken aan het feit dat hij als beeldend kunstenaar opgeleid werd.  Hij bewondert schilders zoals Rubens en Rembrandt.  Greenaway toont veel interesse voor zowel  geschiedenis, legenden en meesterlijke pennenvruchten van verschillende schrijvers zoals Shakespeare als voor het oevre van  grote regisseurs zoals Fellini.
Telkens als hij film opneemt zijn we getuigen van zijn  eigenaardige stijl en buitengewone gave. In tegenstelling tot andere begaafde  regisseurs die altijd dezelfde trucjes gebruiken om  hun succes en eigen stempel te onderhouden lukt het hem om eentonigheid te vermijden en niet in een ‘’ hij leveert niets nieuws op'' valkuil te trappen.Je weet niet wat van zijn films te verwachten. De films verwachten van jou om altijd bereid te zijn om een zintuigelijk feest mee te maken.  Het maakt niet uit of hij Fellini met zijn  8½ Women   vereert of een verfilming van Shakespeares toneelstuk maakt omdat je altijd gegrepen wordt door Greenaways veerbeldingskracht die ontzettend machtig en  ontzagwekkend is. Als we het in het algemeen over zijn film hebben dan beseffen we hoe het moeilijk is om zijn werk in een bepaald genre te plaatsen. Vanwege de (soms overdreven) kleurijke kleding en decor  behoren zijn films tot kostuumflim / kostuumromantiek. Vanwege de lyrische stijl en het spel van duistere sfeer en sterke belichting die door fragmentarische beelden en niet – lineare verhalen vervolgd worden behoren zijn films tot experimentalisme en surrealisme.  Hij legt de nadruk ook op de emoties van vaak waanzinnige en eigenaardige personages en zijn rare en gruwelijke  (mis)handelingen die door verschillende (emotionele)stornissen veroorzaakt worden en daarom hoort hij ook bij het emotionalisme.  Zijn zwarte humor weet ik niet waar te plaatsen. Al bij al als je  zijn oevre  als avant –gardistisch beschouwt  zal jij  geen fout maken.  Of zelfs beter - plaats hem maar in een juist genre: Peter Greenawayisme!

Film of boek - de alom eeuwige vraag

Film boven boek of boek boven film? Volgens mij is deze stelling niet goed geponeerd, zelfs durf ik te zeggen dat het onmogelijk is. We hebben het hier over twee verschillende expressie/ observatie kunstvormen die geen vijanden of tegenstanders op het gebied van uitdrukkingsvermogen hoeven te zijn . Ze kunnen zich zelfs bij elkaar aansluiten. Als we er nader over nadenken misschien kunnen we zeggen dat er eigenlijk geen keus te maken is. Ik kies niet  een film in plaats van een boek maar ik denk ook niet dat  boek boven film staat. Beiden dienen om een emotie, een handeling, een proces op te wekken, en hoewel ze dat bij de eerste aanblik op helemaal verschillende manieren doen, staan ze wezenlijk dicht bij elkaar. Je verbeeldt een woord en je verwoordt een beeld.

Ze kunnen allebei in dezelfde mate goed of slecht zijn, en als ik goed of slecht zeg dan denk ik niet aan een objectieve en/of een  esthetische waardering. Ik denk aan onze stemming en de kracht die de een of  de  ander heeft om aan onze verwachtingen te voldoen.

Er zijn toch mensen die voorkeur aan een boek geven omdat ‘’het je meer ruimte een vrijheid aanbiedt om je eigen verbeeldingskracht te scheppen, terwijl in een film alles kant- en –klaar staat’’. Deze stelling is enigszins waar, maar toch moet je iemands anders verbeldingsvermogen en het proces waar woord in de ogen/gedachte van anderen een beeld wordt waarderen.

Natuurlijk zijn er andere vormen van expressie. En als we het over verschillende kunstvormen hebben dan worden deze vormen vaak belichaamd door het werk van verschillende kunstenaars (meestal denken we aan onze geliefkoosde kunstenaars).

Daarom zal ik de volgende blog aan een buitengewoon begaafde regisseur opdragen.

Nu in het kort over zijn werk: stel je een boek op het scherm voor! En het scherm is eigenlijk een canvas. Een canvas spreekt je aan. Het canvas wordt weer een scherm. Het scherm zingt, het beeldt, en het schrijft poёzie... Het is een absoluut gezag van  synthese en symbiose!

 Dus, tot volgende blog!